EUROPEJSKI DZIEŃ JĘZYKÓW. GALA WRĘCZENIA NAGRÓD

„Języki otwierają serca i umysły!”
Pod takim inspirującym hasłem odbyła się 29 września uroczystość
wieńcząca w naszej szkole – już XXV – Europejski Dzień Języków, obchodzony
od roku 2001 w dniu 26. września. To inicjatywa Rady Europy we współpracy z
Komisją Europejską. Przedstawiciele 700 milionów Europejczyków z 46 państw,
tworzący Radę, kierują apel o naukę większej liczby języków, niezależnie od
wieku uczących się i form kształcenia – w szkole czy poza nią. Bo języki to
narzędzie do lepszego zrozumienia pomiędzy różnymi kulturami, a
różnorodność językowa stanowi ważny element bogatego dziedzictwa całej
Europy – naszego kontynentu.
Dobrze o tym wiedział Nasz Patron – przede wszystkim Polak, ale też
Europejczyk, obywatel świata, wielokrotnie mówiący w imieniu nas na arenie
międzynarodowej (m. in. artykuł o Bismarcku w berlińskim „Gegenwart”, 1895;
odezwa piętnująca prześladowanie dzieci polskich przez władze pruskie we
Wrześni, 1902; odpowiedź na ankietę „Co myślę o Niemczech?” paryskiego „Le
Courier Européen” 1905; mowa noblowska wygłoszona po francusku w
Sztokholmie 10 grudnia 1905 r.; „List otwarty do J.C.M. Wilhelma II, Króla
pruskiego, 1906; ankieta „Prusy a Europa”, 1908; odezwy, memoriały i listy
podczas pełnienia funkcji prezesa w Komitecie Generalnym Szwajcarskim
Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, 1915-1916).
Dlatego organizatorzy tegorocznej edycji EDJ (pani prof. Monika Radecka-
Miodek, pani prof. Olga Zając i pan prof. Zbigniew Miszczak) postanowili
zachęcić Sienkiewiczaków do zbadania umiejętności i zainteresowań
językowych właśnie twórcy „Quo vadis?”, ogłaszając Konkurs literacko-
plastyczny „Języki obce Henrykowi Sienkiewiczowi nieobce”. W części
literackiej uczniowie mogli napisać (do 22 IX 2025 r.) w języku polskim krótką a
ciekawą pracę w preferowanej przez siebie formie (np. esej, rozprawkę, szkic
badawczo-naukowy, opowiadanie, utwór wierszowany…) na jeden z wybranych
tematów:
1. Fenomen popularności Sienkiewicza w Europie (już za życia pisarza)
dzięki licznym przekładom jego dzieł.
2. Podróże Sienkiewicza po Europie realizowane przez pisarza m. in. dzięki
jego znajomości języków obcych.

W części plastycznej działania uczestników ukierunkowało polecenie:
„Namaluj plakat zachęcający Europejczyków do czytania Sienkiewicza w ich
własnych językach. W pracy możesz wykorzystać swoją znajomość języków
obcych”.
Ponadto organizatorzy przygotowali quiz: „Czy wiesz, że Henryk
Sienkiewicz czytał, mówił i pisał nie tylko po polsku? Rola języków obcych w
życiu, podróżach i twórczości autora Trylogii”. W intelektualnej zabawie,
przeprowadzonej 24 września, wzięły udział pary uczniów – reprezentantów aż
16. klas. Na życzenie Uczniów publikujemy ten interesujący quiz (załącznik), aby
spopularyzować wiedzę o Sienkiewiczu i zachęcić każdego do przyjemnej i
pouczającej rozrywki.
Konkursy i quiz uświadomiły nam, że Sienkiewicz miał szerokie
zainteresowania językowe i zetknął się w swoim 70-letnim życiu z co najmniej
kilkunastoma językami. W gimnazjum uczył się łaciny, greki i rosyjskiego. Jego
matka znała francuski, więc zadbała, by uczył się francuskiego w domu. W
młodości pisał do „Gazety Polskiej” listy z Ameryki, gdzie poznawał angielski, a i
potem nie tracił kontaktu z angielskim. W „Ogniem i mieczem” spotykamy
bogate słownictwo ukraińskie, zwroty i całe zdania w języku ukraińskim. Często
przebywał w krajach niemieckojęzycznych, do napisania „Potopu” czytał
dokumenty i opracowania niemieckie. „Krzyżacy” również potwierdzają jego
znajomość niemieckiego. Przed pisaniem „Pana Wołodyjowskiego” zbierał
obserwacje w Turcji, słuchał mowy tureckiej i użył wielu turcyzmów na kartach
tej powieści. Bywał we Włoszech. Twierdził, że „każdy człowiek cywilizowany
ma dwie ojczyzny: swoją własną i Włochy”. Dokładny plan Rzymu znajdziemy w
„Quo vadis”, a szereg italianizmów – w powieści „Bez dogmatu”. Gdy
podróżował po Hiszpanii, to – swoim zwyczajem – uczył się z przewodników
oraz słownika. Okrzyki z korridy odczytujemy w jego reportażu „Walka byków”.
Wiele arabskiego mamy „W pustyni i w puszczy”, a nawet suahili,
spokrewnionego z arabskim. A język dla Sienkiewicza najpiękniejszy? On sam
w jednym z wywiadów powiedział: „Jeśli kocham coś najbardziej, to język
polski”.
A oto nasi nagrodzeni wspaniali Uczniowie (oczywiście gratulujemy
wszystkim startującym, ale zgodnie z ustaloną tradycją wyróżniamy laureatów):

W konkursie literackim zespół oceniający w składzie pani prof. Monika
Kowalska-Bartnik, pani prof. Olga Zając i pan prof. Zbigniew Miszczak
zadecydował:

Miejsce I > Maja Grabowska i Maksymilian Saternus z kl. 3A

Miejsce II > Klaudia Bińczyk 1D
Miejsce III > Eryk Bartelak 1B
Wyróżnienie > Iga Janus 1D

W konkursie na plakat zdecydowało głosowanie nauczycieli:
Miejsce I > Bianka Wójcik z kl. 3A
Miejsce II > Wiktoria Bartelak 1A
Miejsce III > Ewelina Zamorska 4F

Wyróżnienia > Maja Dobosz i Dominika Tkacz z kl. 3A; Nadia Jędrysiak 1D,
Sergiusz Miodek 4A, Sonia Bielnicka, Matvii Syvak, Michalina Kapuścik 1A.
Zwycięzcy Quizu wg największej liczby zdobytych punktów:
Miejsce I > Magdalena Wójcik i Maksymilian Bodzioch z kl. 4H
Miejsce II > Jakub Kłosiński i Mikołaj Przesłański z kl. 3A
Miejsce III > Martyna Marciniak i Martyna Ryś z kl. 4A
Wyróżnienie > Mateusz Psyk i Franciszek Kumor z kl. 4E
Ale to jeszcze nie wszystkie wyniki, ponieważ 26 września odbył się turniej
klas, które prezentowały w krótkiej, zajmującej, często zabawnej formie
wybrany przez siebie jeden kraj europejski. Jury pod przewodnictwem Pan
Dyrektor Jadwigi Sipy uznało:

Miejsce I > Klasa 1D – wych. pani prof. Monika Smaga
Miejsce II > Klasa 1E – wych. pani prof. Jolanta Czepielewska
Miejsce III > Klasa 3C – wych. pani prof. Urszula Kotlarczyk

Wyróżnienie > Klasa 1C – wych. pani prof. Olga Witczak
Europejski Dzień Języków (a właściwie cały Tydzień trwający od 22
września) podsumowaliśmy i zwieńczyliśmy Galą, przygotowaną przez Klasę 4A
(wych. pani prof. Dagmara Stefańska). Na uroczystości Pani Dyrektor Jadwiga
Sipa wręczyła zwycięzcom dyplomy i nagrody w formie książek, pocztówek z
pomnikami Sienkiewicza i folderów Sienkiewiczowskich. Nagrodami
dodatkowymi – oceny cząstkowe najwyższe z języka polskiego (za konkurs
literacki oraz quiz) i wybranego języka obcego (za konkurs plastyczno-
językowy). Natomiast nagrodami dla klas – dofinansowanie do biletów
kino/teatr oraz wybrany „dzień bez pytania”. Imprezę, świetnie prowadzoną
przez Julię z 2A i Mariusza z 3E, ubogacili Szymon i Jan z 4G czytaniem
naprzemiennie po francuski i po polsku mowy noblowskiej Sienkiewicza oraz
Julia Wychowaniec z 4A – piosenką hiszpańską i Maja Hobot z 4A – piosenką
niemiecką; ponadto konferansjerzy przeprowadzili miniwywiady z laureatami
miejsc pierwszych.
Europejski Dzień Języków był w tym roku przedsięwzięciem zakrojonym na
szeroką skalę, angażującym setki uczniów i kilkudziesięciu nauczycieli.
Wszystkim serdecznie dziękujemy za wszelki wkład w udaną realizację naszej
inicjatywy, za pomoc, zainteresowanie, udział i obecność.

Relacja: Zbigniew Miszczak